Hiçbir yaranızın üzerine bandaj yaptıktan sonra daha iyi hissettiğiniz oldu mu?Hiçbir yaranızın üzerine bandaj yaptıktan sonra daha iyi hissettiğiniz oldu mu? Parlak kırmızı bir hap içtikten sonra daha enerjik hissettiniz mi? Eğer yanıtınız evet ise bir çeşit plasebo etkisi deneyimlemişsiniz demektir? Plasebo etkisi, aktif gibi görünen aktif olmayan bir tedavidir, hastalar etkili olduğuna inandıklarında oluşur. Sonra da sağlık durumları üzerinde etki yapar. Kuşkusuz gerçek bir tedavi değildir. Ancak plasebo etkisi bazen iyileşme kavramının nasıl tedavinin kendisi kadar etkili olabildiğini gösterir. Plasebo etkisi nasıl oluşur Gerçekte bilim adamları plasebo etkisinin tam olarak nasıl ve neden oluştuğunu bilmiyorlar. Ama birçok araştırma, plasebonun beyinde bazı ağrı ilaçlarını aldığınızda olduğu gibi benzer bir süreci tetiklediğini göstermekte. Kimyasal süreç farklı olsa da benzer bir ağrı kesici etki söz konusu. Çevresel faktörler ve önceden edindiğiniz deneyimler de rol oynar. Örneğin iyimserler palsebolara daha olumlu yanıt vermeye yatkınlar. Tabii ki olanaksız durumlar da var: Bir plasebo kırık bir bacağı düzeltemez ya da bir tümörü küçültemez. Yine de bazı hastalarda ağrının azaltılmasını olumlu yönde etkileyebilir. Plasebolar ne zaman kullanılır Plasebo etkileri çoğunlukla klinik deneylerinde yeni , ve tedavilerin incelenmesinde kullanılır. Katılımcılar iki gruba ayrılır: plasebo alanlar ve gerçek tedavi alanlar. Araştırmacıların bunu yapmasının amacı “spesifik tedavinin kendi etkisinin tedavi edilmiş tedavinin etkisiyle kıyaslanmasıdır. Plaseboların gerçek olmaması etkileri olmadığı anlamına gelmez. Bazen deneylerde plasebo alan hastalar bile hastalıkları için hiçbir tedavi almayanlara oranla daha iyiye giderler. Plaseboları genelde en azından şeker tabletleri şeklinde ya da diğer taklit ilaçlar gibi bulamazsınız. Birini bilerek plasebo ile tedavi etmek gerçek bir tıbbi tedavi şekli değildir. Ancak tedavinin bazı rutin bölümlerinde plasebo etkisi uygun olabilir. Örneğin bazı hastalar için sadece bir doktor ziyareti bile sonrasında ne olacağına bakılmaksızın tedavi edici olabilir. Çeşitli Etkiler Plasebo etkisi herkeste işe yaramaz, hatta onu deneyenler üzerindeki etkileri bile çeşitlidir. Bazıları gerçek tedavi olmadığını anladıkları anda işe yaramazken bazı kişiler plasebo aldıklarını öğrendikten sonra da almaya devam edebilirler. Bazen hangisinin daha etkili olduğunu söylemek bile çok güç: plasebo mu yoksa hastaların aynı zamanda aldığı pozitif tedaviler mi. Kişiler daha iyi hissetmeyi umdukları için daha iyi hissedebilirler, ya da davranışlarını bu doğrultuda değiştirmiş olabilirler. Sırt ağrısı için , alıyorsanız daha iyi hissetmeyi beklersiniz ve dışarı çıkıp daha fazla yürüyebilirsiniz. Plasebo motive eder ama gerçek iyileşme davranışlarınızla oluşur. Beklentileriniz plasebo etkisini etkiler Enjeksiyon ya da tablet aldığınızda semptomlarınızın artacağını düşünür müsünüz? Bu beklentiler de plasebo etkisinin parçasıdır. Sadece ilaçlarla tedavi edilmek insanlara daha iyi hissettirir. Plasebo etkisinin bir diğer yönü de “nosebo etkisi”dir. Bu durum bir tedavinin olumsuz yan etkilere neden olacağına ve kendinizi daha kötü hissettireceğine inandığınızda olur. Olumlu, olumsuz her ikisi için de hastalar geçmişte yaşadıklarından şartlanmışlardır ve bu da gelecekte nasıl davranacaklarını etkiler. İyi ya da kötü, hem araştırma çalışmalarında hem de uygulamada plasebo etkisi gerçek bir fenomendir. Psikolojik süreçlerin sağlığınız üzerinde bazen gerçek tedavi kadar güçlü etkileri vardır.
